Parafia

MAPA TERYTORIUM PARAFII

Mapa zawsze będzie niedoskonała, bo musi upraszczać. Ale to uproszczenie jest jednocześnie jej użytecznością.

kliknij tutaj i otwórz mapę w pełnej rozdzielczości

ZA MAPĄ ZAWSZE STOI COŚ WIĘCEJ…

Piękne wyjaśnienie, kim jest parafianinco to jest parafia, wymaga spojrzenia na nią jako na wspólnotę zarówno od strony prawa kościelnego, jak i duchowego jej wymiaru w życiu Kościoła.

Co to jest Parafia? (Wymiar prawny i wspólnotowy)

Parafia to podstawowa, zakorzeniona na stałe w Kościele partykularnym (diecezji), wspólnota wiernych. Jest ona niejako „ośrodkiem życia liturgicznego i duszpasterskiego” (św. Jan Paweł II, Christifideles Laici, 26).

Kodeks Prawa Kanonicznego (KPK)

Oficjalną, prawną definicję podaje Kodeks Prawa Kanonicznego:

Kan. 515 § 1. Parafia jest określoną wspólnotą wiernych, utworzoną na stałe w Kościele partykularnym, nad którą pasterską pieczę, pod władzą biskupa diecezjalnego, powierza się proboszczowi jako jej własnemu pasterzowi.

Wynika z tego, że parafia:

  1. Jest wspólnotą wiernych, a nie tylko budynkiem.

  2. Została utworzona na stałe w ramach diecezji.

  3. Podlega bezpośrednio biskupowi diecezjalnemu.

  4. Jej pasterzem jest proboszcz, który ma za zadanie prowadzić ją do świętości i zbawienia.

Katechizm Kościoła Katolickiego (KKK)

Katechizm podkreśla znaczenie parafii dla życia chrześcijańskiego i jej funkcje, określając ją jako miejsce inicjacji i życia wiarą:

KKK 2179 Parafia jest w pewnym sensie ostatnią komórką Kościoła; jest ona określonym miejscem, w którym lud chrześcijański gromadzi się i spotyka na celebracjach liturgicznych. Jest ona uprzywilejowanym miejscem katechezymiłości chrześcijańskiej.

KKK 2031 Parafia wprowadza lud chrześcijański do uczestniczenia w życiu liturgicznym i gromadzi go podczas tej celebracji; głosi zbawczą naukę Chrystusa; praktykuje miłość Pana w dobrych i braterskich uczynkach.

KKK przytacza także myśl św. Jana Chryzostoma, która pięknie opisuje duchowy wymiar parafii jako miejsca zjednoczenia:

Św. Jan Chryzostom: „Nie możesz modlić się w domu tak jak w kościele, gdzie jest wielka rzesza i gdzie wołanie do Boga unosi się z jednego serca. Jest w tym jeszcze coś więcej: zjednoczenie umysłów, zgodność dusz, więź miłości, modlitwy kapłanów”.

Kim jest Parafianin?

(Wymiar duchowy i odpowiedzialność)

Parafianin to wierny (chrześcijanin), który jest włączony w tę stałą wspólnotę na mocy zamieszkania na jej terytorium lub przypisania na podstawie prawa kanonicznego. Nie jest on biernym odbiorcą, lecz aktywnym członkiem Ciała Chrystusa w tej konkretnej komórce Kościoła.

Święci o członkach wspólnoty

Parafianin to człowiek wezwany do budowania Kościoła, jak podkreślał św. Augustyn w kontekście szerszym, dotyczącym całego Kościoła, co odnosi się również do parafii jako jego komórki:

Św. Augustyn: „Kościół tworzą wszyscy ci, którzy trwają w zgodzie z braćmi i którzy miłują bliźniego”.

Współczesna nauka Kościoła, zwłaszcza w osobie św. Jana Pawła II, mocno akcentuje rolę świeckich (parafian) w misji Kościoła:

Św. Jan Paweł II (w Christifideles Laici): „Nie wystarczy (…) by byli obecni w Kościele, lecz trzeba, by budowali Kościół przez ożywianie świata”.

Parafianin to zatem:

  • Osoba żyjąca wiarą poprzez uczestnictwo w liturgii i sakramentach (zwłaszcza w Eucharystii).

  • Członek wspólnoty, który głosi Ewangelię (przez świadectwo życia).

  • Ten, kto praktykuje miłość bliźniegotroszczy się o potrzeby materialne Kościoła (jako jeden z Pięciu Przykazań Kościelnych, często realizowany lokalnie w parafii).

W ostatecznym rozrachunku, parafianin jest pielgrzymem idącym do zbawienia w towarzystwie braci i sióstr, a parafia jest dla niego domemszkołą życia chrześcijańskiego.

Parafianin to członek wspólnoty parafialnej, a parafia jest podstawową komórką życia Kościoła. Choć Ojcowie Kościoła nie używali bezpośrednio słowa „parafia” (które ukształtowało się później), ich nauka o Kościele jako Ciele Chrystusamiejscu Eucharystii stanowi duchową podstawę idei parafii i życia parafian.

Poniżej kilka kluczowych cytatów Ojców Kościoła, które opisują istotę i życie lokalnej wspólnoty wiernych, czyli to, czym jest dzisiejsza parafia i jak powinien żyć parafianin:

O Kościele jako Prawdziwej Wspólnocie

Ojcowie Kościoła podkreślali znaczenie jedności w Chrystusie, która manifestuje się w konkretnej, lokalnej wspólnocie wiernych:

  • Św. Augustyn (354-430), Biskup i Doktor Kościoła:

Kościół tworzą wszyscy ci, którzy trwają w zgodzie z braćmi i którzy miłują bliźniego.”

(To zdanie doskonale oddaje, kim jest parafianin: nie tylko zameldowany, ale zjednoczony w miłości bratniej. Jest to też fundament życia parafialnego, opartego na jedności serc i dusz.)

  • Św. Cyprian z Kartaginy (ok. 200-258), Biskup i Męczennik:

Ten nie może mieć Boga za Ojca, kto nie ma Kościoła za matkę.”

(Cytat ten podkreśla konieczność przynależności do Kościoła, a w praktyce – do jego żywej, lokalnej wspólnoty, czyli parafii, która rodzi do życia w wierze.)

O Liturgii i Eucharystii jako Sercu Parafii

Uczestnictwo w Eucharystii jest centralnym obowiązkiem parafianina i sednem życia parafialnego.

  • Św. Ignacy Antiocheński (zm. ok. 107), Uczeń Apostołów:

Gdzie jest biskup, tam niech będzie i rzesza, tak jak gdzie jest Jezus Chrystus, tam jest Kościół katolicki.”

(Biskup reprezentuje jedność Kościoła, a na co dzień tę jedność uobecnia w lokalnej wspólnocie kapłan, proboszcz, który przewodniczy rzeszy wiernych w danym miejscu, czyli w parafii.)

  • Św. Jan Chryzostom (ok. 347-407), Biskup i Doktor Kościoła:

Nie możesz modlić się w domu tak jak w kościele, gdzie jest wielka rzesza i gdzie wołanie do Boga unosi się z jednego serca. Jest w tym jeszcze coś więcej: zjednoczenie umysłów, zgodność dusz, więź miłości.”

(Cytat ten, przytoczony również w KKK, jest najpiękniejszym opisem ducha wspólnoty parafialnej i wyższości wspólnej modlitwy nad indywidualną.)

O Zadaniu Chrześcijanina (Parafianina)

Parafianin ma za zadanie żyć Ewangelią i świadczyć o wierze w swoim otoczeniu, na terenie swojej lokalnej społeczności.

  • Tertulian (ok. 155-220), Pisarz i Apologeta:

Zobacz, jak oni się miłują!” (cytat przypisywany pogańskim obserwatorom chrześcijan).

(Miłość i świadectwo życia to misja każdego parafianina. Jego sposób życia powinien być rozpoznawalny przez otoczenie, stając się siłą ewangelizacyjną lokalnej wspólnoty.)

  • Klemens Aleksandryjski (ok. 150-215), Doktor Kościoła:

Ten, kto sieje sprawiedliwość, zbiera życie.”

(Duchowość parafianina musi być zakorzeniona w czynach miłości i sprawiedliwości, które są siewem dla życia wiecznego, a jednocześnie budują „Ciało Chrystusa” na ziemi.)

Parafianin to osoba, która należy do wspólnoty kościelnej i mieszka na terenie konkretnej parafii. Zgodnie z prawem kościelnym, osoba staje się parafianinem po zamieszkaniu na terenie parafii przez okres co najmniej 3 miesięcy, a po 6 miesiącach staje się nim na stałe [nawet gdy oficjalnie nie zgłosiła tego w kancelarii parafialnej nowej parafii]

  • Osoba należąca do parafii: Jest to mieszkaniec danej parafii, który należy do tej lokalnej wspólnoty wiernych.

  • Kwestia zamieszkania: Status parafianina wynika z faktu zamieszkiwania (nie tylko zameldowania) na obszarze parafii.